Archiefmoment :

De vertraagde terugkeer naar België vanuit het Franse Pau in september 1940... 

     Foto van Karel Poncelet op zijn registratieformulier, opgemaakt in juni 1940 te Espoey, Zuid-Frankrijk.

Opgetekend, 4 september 1940 te Pau.

"Buiten het station stonden deze avond meer dan een twee uren drie lange treinstellen geblokkeerd. Afgeladen vol met mensen, maar aan hun taal te horen geen Spanjaarden. Want die waren hier nog al gepasseerd, die Spaanse gevangenen. 
Onze retour naar België is nog maar eens afgelast, de zoveelste " déclaration "... 

Stoommachines van de Franse SNCF, maar in het eerste treinstel zaten wagons met opschriften van de Reichsbahn !! Duitse wagons ? Alleszins geen soldaten. Derde klasse wagons, maar de compartimenten zaten overvol. De coupédeuren waren gebarricadeerd langs buiten, niemand kon uitstappen, behalve de 3 laatste coupés. Daar zaten gendarmen op. Op die plaats begreep ik er niks van maar Meneer André zegt dat het vluchtelingen zijn die ze in Frankijk hebben opgepakt en opsluiten in het barakkenkamp van Gurs. Dat is bij ons nooit gebeurd". 

( In realiteit ziet Karel de repatriëring van zijn familie naar België opgeschort door het intensieve treinverkeer in de aanvoer van Joodse gevangenen - gearresteerde mannen, vrouwen en kinderen die eind jaren '30 van vorige eeuw al naar Frankrijk waren gevlucht voor het opkomende nationaal-socialisme in Duitsland. Het kamp Gurs, origineel opgericht voor het opsluiten van Baskische nationalisten en Spanjaarden in 1939, werd onder het pas opgerichte Vichy regime uitgebreid voor de opsluiting van Duitse Joden, homofielen en lesbiennes ... en andersdenkenden... Voor velen het startpunt van de deportatie naar Auschwitz. De begeleiding van de treinen gebeurde door Franse gendarmen )

"Madeleine maakte ons haar fameuze " creips " ( crêpes ) deze avond, het was vandaag de verjaardag van de kleine Emanuelle. Als ik morgen naar de schoenmakerij ga, mag ik eindelijk mijn kleren naar hier brengen. De mansarde boven de winkel is niet te harden van de hitte. Ge kunt niet geloven hoe het water van de pomp hier deugt doet om u te wassen ! "

Karel zal uiteindelijk met zijn vader, moeder, broer en zus op 25 september 1940 het Franse Pau verlaten met een ingelegde trein van het Rode Kruis en 2 dagen later aankomen in St. Joost-ten-Node. De Franse familie André had hun onderdak bezorgd bij hun aankomst als vluchtelingen in Espoey in juni 1940 en Karel werkte er mee in de schoenlapperij in het centrum van Pau om kost en inwoon te betalen.
Hieronder zie je de 5 certificaten van de familie Poncelet, vader Louis, Germaine en de 3 kinderen. De initiële stempel van 1 september is nog zichtbaar onder de uiteindelijke vertrekdatum.